Persona
Wij concurreren niet met elkaar; ik met mijzelf.
De een streeft niet beter dan die twee.
Een loyale instelling van mijn hersenfacties
laat de een naast de ander zonder aanziens des getals
Anne Vegter
De ladder
Ooit gebruikte ik begin jaren tachtig de metafoor van een ladder. Zij stond op de bovenste sport en ik op de onderste. Vanaf die bovenste sport keek ze naar mij. Ze vond me lastig. Ik drong haar iets op. Zat op haar nek.
Natuurlijk vond ik het moeilijk dat ze me lastig vond. Natuurlijk wilde ik haar overtuigen van mijn waarheid. Ik voelde me kleiner dan haar, minder interessant en minder mooi. Natuurlijk stond ik daardoor op de onderste sport. Natuurlijk was ze opgelucht dat ik vertrok en dat ze uit die symbiose kon stappen begin jaren tachtig. En natuurlijk deed ze mij daarmee ook een genoegen. Al kon ik dat pas veel later zien.
In februari 2019 zetten we de eerste stappen voor ons tweelingboek, waarin we onze ervaringen als tweeling wilden vastleggen. Een onderzoek en een vernieuwend perspectief volgden. Ik heb getwijfeld of ik mezelf zo bloot moest geven. De wereld is vol met mensen die worstelen met hun zelfbeeld. Dat trok me over de streep.
Zin
Via een vriendin was ik getipt en het leek ons niet verkeerd, vooruitlopend op ons boek, om wat publiciteit te zoeken. Ongeveer een jaar geleden waren we in het voorjaar van 2021 als tweeling benaderd door Zin magazine voor hun serie waarin ze tweelingen interviewen over hun ervaringen als twin. Ik had er te kort over nagedacht toen ik op de afgesproken zaterdag naar Castricum reed waar de fotoshoot voor de foto’s bij het artikel plaats zou vinden. Het was koud, er waren sneeuwvlokken. Ik droeg dikke sokken en een winterjas. Over mijn fleurige blouse nog snel een vestje aangetrokken. Onderweg in de auto koffie en radio en spijt omdat ik de zaterdagochtend krant, het fijnste en traagste moment van het weekend, moest missen. Waar was ik aan begonnen….
Irritatie
In Castricum stuit ik op een wegversperring. Het lukt me niet om bij het huis van mijn zus te komen. Irritatie I. Uiteindelijk arriveer ik precies op tijd voor het huis. Geen reactie op de voordeurbel. Irritatie II. Ik loop langs de zijkant van het huis en open de schuurdeur. Ik loop het huis binnen en vind daar niemand. Ongerust bel ik mijn zus en krijg de vm. Irritatie III.
Ik loop de tuin in. Helemaal achterin vind ik daar haar lief. Hij is de was aan het ophangen in het schrale zonnetje, dat inmiddels is verschenen. Ik krijg koffie van hem en kom een beetje tot rust. Tien minuten later verschijnt mijn zus. Ze heeft haar atelier opgeruimd voor de fotoshoot. Mijn reactie op haar verhaal. Irritatie IV.
Na het prettige interview met de freelance journalist lopen we naar F’s atelier. Buiten is het nog steeds koud. Heel chagrijnig arriveert de fotograaf. Ook zij stuitte op de wegversperring. Ze sommeert onze jassen en vesten uit te doen. Even later zitten we bibberend van de kou, tegen de houten en fotogenieke schutting naast F’s atelier. De fotoshoot voor deze rubriek vindt altijd buiten plaats. Irritatie V.
Ik ben er niet helemaal meer bij tijdens de fotoshoot. Ik zie dat mijn sokken te dik zijn voor een zomernummer. Dat mijn haar door de lichte vrieskou en de wind plat valt. Dat ik beter mijn best had kunnen doen op mijn kleren. Dat de hiel van mijn sok op mijn wreef rust. Dat de fotograaf, alhoewel professioneel en ervaren, niet aardig doet; dat ze geroutineerd de plaatjes schiet en voor de vorm een gesprekje begint. Ik voel me belachelijk in de kou in het gras. In mijn hand een madeliefje. Mijn zus oogt ontspannen en ik lift mee op haar rust. Zoals vaker. Eigenlijk wil ik degene zijn die rust biedt……. Irritatie VI,VII,VIII, IX en X.
Het bericht
Ik zat er middenin toen het bericht arriveerde. Ik kreeg het toegestuurd door mijn echtgenoot die thuis de rubriek uit Zin magazine had gefotografeerd en het via WhatsApp met mij deelde. Weer was ik in mijn tweeling verleden gedoken en had me in een zomerweek van 2021 teruggetrokken op landgoed Slangenburg in de buurt van Doetinchem om te werken aan de gedichten voor het boek. In mijn ogen kwamen de overigens heel aardige zwart-wit foto’s verschrikkelijk verkeerd over.
Toen ik met onstuitbare nieuwsgierigheid het bericht opende en zag hoe prominent mijn onderkin in beeld was, was ik onthutst. En natuurlijk vergeleek ik en was mijn blik gekleurd. Ik zag mijn lieve zus als een rustiger, mooiere en slankere versie van mezelf. Het werd een fysieke ervaring, waarbij ik misselijk het bericht sloot en snel mijn bureau verliet om het bos op te zoeken om daar tijdens het wandelen de inspiratie weer terug te vinden voor mijn poëzie.
Pas vele maanden later kon ik zonder bezwaar de foto’s bekijken.
Afhankelijk
Het beeld dat we van onszelf wensen ”past niet altijd als een maatkostuum.” Al doen we nog zo ons best om een zelfbeeld te vinden dat ons wel past, soms moeten we als mens dealen met een gevoel van vervreemding, een gedistantieerde kijk op ons zelf, waarbij we niet meer samenvallen met het beeld of de rol die we verkozen, maar met de rol die we ooit kregen toebedeeld of met het beeld waarmee we onszelf bedriegen .
Wormerveer
In het voorjaar van 2022 gaan we in de kleine camper van F. en S. samen op weg naar Wormerveer. In een studio in de nauwe dorpsstraat vindt de shoot plaats. Enkele weken eerder waren we benaderd door een journalist van de Telegraaf. Ook hier een special over tweelingen. Naar aanleiding van het artikel in Zin hadden ze ons gevonden. Mijn gekleurde ervaring zei aanvankelijk NEE. En dan de Telegraaf….Op deze hardop uitgesproken bedenking reageerde mijn neef: Het is wel de best gelezen krant van wakker Nederland.
En dus gaan we voor de herkansing, wederom ook voor de publiciteit van ons boek. We worden ontvangen door de eigenares van de studio. Onder haar arm een teckel. Ze biedt ons koffie aan. We maken kennis met de visagistes. Met veel aandacht en liefde voor het vak halen de dames potloden, kwasten en kleuren uit de doosjes in hun grote tassen. Wat een happening. We zitten naast elkaar en moeten lachen. Beiden worden we gefikst en geplamuurd. In de spiegel zien we ons oude ik verdwijnen en het nieuwe verschijnen. Of we er mooier van worden? Alle vlekjes verdwijnen. Onze haren worden geföhnd en we voelen ons VIPS. Niks zijn wij gewend, snel tevreden en verbaasd.
Voor het eerst van haar leven draagt mijn zus haar lange haar los. Tijdens de shoot staat de visagiste heel attent, met een soort van bladblazer klaar om er voor te zorgen daar haar haar in vorm blijft…Voor het eerst van mijn leven sta ik op stiletto’s. Ik vraag me af wie bedacht heeft dat je hier op kunt lopen. Wiebelend wordt ik ondersteund door mijn zus.
We zijn op ons best als duo, mijn tweelingzus en ik, als we op terugweg na een intense ochtend dubbel liggen van de lach. Zo zijn we wie we zijn geworden. En dat is best prima, maar soms worden we geconfronteerd met een oude rol of een oud zelfbeeld. Of met een bedrieglijk zelfbeeld.
Ik durf haar nu te ontmoeten. Die jonge onzekere vrouw die riep, soms schreeuwde en die blies. En gelukkig, ik kan haar koesteren. Ik heb, ook door het schrijven van ons tweelingverhaal, haar weer gezien en ik weet hoe het voor haar en voor mij was dat ze zich destijds niet gezien en begrepen voelde.
Bent je benieuwd geworden naar ons tweelingboek? Je kunt het boek nu bestellen via de website van Fennanda (fennandaeleveld.nl)of stuur een mail naar Wilma met je naam en adres.
Deze mooie leporello krijg je dan cadeau.
Ben je benieuwd naar de foto’s in de Telegraaf. Op 26 maart verschijnt de tweeling special in Vrouw, de glossy zaterdagbijlage van de Telegraaf.